برادر و خواهر مسلمانم برای مسلمین این روزهایی که برآن‌ها هر ساله تکرار می‌شوند چه اندازه باعث شادی و سرور است که با جان و دل به آن عشق می‌ورزند.
برادرم، خواهرم! آیا این نعمتی نیست که بر انسان در هر سالی روزهایی بگذرد که در آن‌ها زندگی تازه‌ای آغاز کنند، زندگی که با بقیه‌ی روزهایی که براو می‌گذرد تفاوت دارد. شادی برای این روزهای زیبای ماه مبارک رمضان مخصوص بزرگ‌ترها نیست بلکه آن خردسالانی که هنوز روزه بر آن‌ها فرض نشده هم این شادی را احساس می‌کنند.
برادرم، خواهرم! نیک بدان که روزهای رمضان از لذت شگفت‌انگیزی برخوردارند و تو حتماً آن‌ها را شیرین‌تر از سختیش گوارا خواهی یافت. روزهایی هستند که تکرار می شوند، ماه‌هایی هستند که دنبال هم می‌آیند سال‌هایی هستند که پی در پی سپری می‌شوند و در بین این‌ها این ماه عطر دل انگیزش را در روزها، ماه‌ها، سال‌ها و حتی در وجود انسان هم می‌گستراند.
برادرم، خواهرم! این ماه رمضان است، ماه صبر، ماه قرآن، ماه توبه، ماه رحمت، ماه بخشش، ماه نیکی، ماه دعا، ماه رهایی از آتش.
برادر و خواهر مسلمانم این‌ها روزهایی هستند که آمدن ماه فرخنده‌ای را نوید می‌دهند و پیشاپیش انواع گل‌ها را می‌افشانند تا به بندگان مژده دهند که ماه رحمت و بخشش پیشتان آمد شما برایش چه تدارک دیده‌اید؟
در مدینه النبی(ص) در هر سال این نوید بین یاران پاک پیامبر می‌پیچید و خود پیامبر(ص) نیز این‌گونه مژده می‌داد:
«رمضان به سراغتان آمد، ماهیست مبارک، خداوند روزه‌اش را بر شما فرض کرد، در این ماه درهای بهشت باز می‌شوند و درهای جهنم بسته می‌شوند و شیاطین سرکش در زنجیرها قید می‌شوند در آن شبی است که از هزار ماه بهتر است، هر کس که از خیر آن بی‌بهره گشت او واقعاً محروم است.»
امام ابن رجب می‌فرماید: این حدیث دلالت بر این دارد که مردم به یک‌دیگر به مناسبت فرا رسیدن رمضان تبریک بگویند، چرا مؤمن به باز شدن درهای بهشت مژده داده نشود؟ آخر چرا انسان گنهکار به بسته شدن درهای آتش خوش‌خبری داده نشود؟ چگونه انسان عاقل به آمدن وقتی که شیاطین در آن به زنجیر بسته می‌شوند نوید داده نشود.
برادرم، خواهرم! این‌ها همان مژده‌هایی هستند که انسان‌ها نیک در اثر آن عمل کرده‌اند و اربابان همت آستین بالا زده‌اند و ایمان‌داران به آمدنش شاد شدند.
برادرم، خواهرم! پس شادی تو کجاست؟ لبخندت کجاست؟ در حالی‌که تو شاهدی که در ماه رمضان قرار داری و روزهای آن به تو لحظه لحظه سپری می‌شوند از آمدن آن باید شاد و از رفتن آن غمگین باشی. این ماهی است که به گفته‌ی ابن‌رجب «دل‌های پرهیزکاران برای آن می‌تپند و از درد دوری آن می‌نالند.»
برادر و خواهر مسلمانم مژده بده! مژده به کسانی که ماه آمرزش را در می‌یابند، مژده به کسانی که ماه رحمت‌ها را درمی‌یابند، مژده به کسانی که ماه قرآن را درمی‌یابند، مژده به کسانی که فصل طاعات را درمی‌یابند. مژده باد به آنانی‌که روزهایی را که پروردگار آن‌ها را از شأن و شوکت و ارزش و زیبایی عجیبی برخوردار کرده است درمی‌یابند.
معلی بن‌فضل می‌گوید: آن‌ها ]سلف صالح[ شش ماه دعا می‌کردند که ماه رمضان را دریابند و شش ماه دیگر دعا می‌کردند تا از آن‌ها پذیرفته شود.
یحیی بن‌کثیر می‌فرماید: از جمله دعایی که می‌کردند این بود که می‌گفتند خدایا مرا تا رمضان، سالم نگهدار و رمضان را برای من سالم نگهدار و آن را از من در حالی بگیر که آن را به درگاهت پذیرفته باشی.

برادرم، خواهرم! برای رمضان چه آماده کرده‌ای؟
برادرم، خواهرم! تو هم مثل آنان دعا بکن و همانند آنان شاد باش شاید خداوند تو را از نسیم روحبخش رمضان مقداری نصیبت کند و از گناهانت بگذرد و تو در حالی از رمضان درآیی که از آتش جهنم آزاد شده باشی.
برادر و خواهر مسلمانم آیا جایگاه کسی که رمضان را دریافته روزی به ذهنت خطور نکرده؟ آیا در مقدار بزرگی پاداش کسی که خداوند این ماه را نصیبش کرده‌ کمی تفکر نموده‌ای؟ اگر آن را درست دریافته‌ای خوشا به حالت.
دو نفر از قبیله بنی‌قضاعه اسلام آوردند، یکی شهید شد و دیگری بعد از سالی درگذشت طلحه بن عبیدالله می‌گوید من (در خواب) دیدم که نفر دوم از شهید زودتر وارد بهشت گردید بالاخره مسأله برای پیغمبر(ص) مطرح شد، آن حضرت(ص) فرمود: «مگر نفر دوم رمضانی را بعد از او روزه نگرفت، مگر شش‌هزار رکعت نماز نخواند، مگر این‌قدر و این‌قدر سنت نخواند.»

برادرم، خواهرم! آیا نیتت را درست کرده‌ای؟
برادر و خواهر مسلمانم آیا قبل از روزه نیت و اراده‌ات را درست کرده‌ای؟ آیا در حالی که رمضان را استقبال می‌کنی به قلبت نگاه کرده‌ای تا اراده و درستی آن را بدانی. چه بسا کسانی هستند که بدون نیت درست در رمضان پا می‌نهند منظورم نیت عادی روزه نیست چرا که این نوع نیت را هر روزه‌داری می‌کند. اما آیا عزم کرده‌ای که نیت روز‌ه‌ات را خالص بکنی و عادتت را در این ماه مبارک و درست انجام بدهی؟ آیا قبل از روزه‌ات این اراده قوی را کرده‌ای؟
برادرم، خواهرم! همان‌گونه که در مورد مصارف و مخارج رمضان فکر می‌کنی و به ‌فکر تهیه‌ی نیازهای غذایی برای خود و سایرین هستی، تدارک غذای روح و اندیشیدن در مورد پاک کردن نفس خود و متوجه شدن به سوی پروردگار را نیز داشته باش. در این ماه مبارک این نوع آمادگی سودمندترین نوع آمادگی برای استقبال رمضان است.
برادرم، خواهرم! آیا به راستی کسی که دارای چنین عزمی است با کسی که عاری از این عزم است مساوی است؟ اگر فرق میان این دو را می‌خواهی بدانی با من مقداری روی این گفته‌ی پیامبر(ص) درنگ کن که فرمود: «هرکس رمضان را با ایمان و در جهت خشنودی پروردگار روزه گرفت همه‌ی گناهان گذشته‌ی او بخشیده می‌شوند.»
ابن‌رجب(رح) می‌فرماید: «هرگاه خواسته‌ی نفست به انجام آن‌چه تمایل دارد و توانایی کافی هم در انجام آن دارد شدت یافت و بعد آن را فقط به خاطر رضای خدا در جایی‌که غیر از خدا از آن آگاهی نداشته باشد رها کردی این نشانه‌ای است بر درستی ایمان تو.»
برادرم، خواهرم! با اخلاص درست و اراده‌ای استوار در ماه رمضان به عبادت مشغول شو و اراده درستت را برای روز فطر نیز مهیا کن. درست‌ترین اراده و اخلاص را برای روزه‌ات آماده کن و هم‌چنین اراده‌ات را بر انجام عبادات و استقبال ماه روزه‌ات با توبه نصوح درست کن. همین طور اراده‌ات را صحیح کن برای امضای صفحه‌ی سفید و صافی تا آن را مملو از اعمال نیک و صاف از پلیدی‌های گناه بکنی، اعمالی که مثل این ماه مبارک صاف و ناب باشند. اما اراده‌ی درستت برای روز فطر این است که اراده‌ات را بر پای‌بندی بر اعمال نیکویی که خداوند به تو توفیق داده که در ماه رحمت و برکات انجام بدهی استوار سازد.
برادرم، خواهرم! هرگاه ماه روزه‌ات را در حالی‌که با توبه و انابت و با قصد انجام کار نیک استقبال کردی و عید فطرت را با اراده بر ادامه دادن این روند در این مسیر پاک استقبال کردی آن‌گاه تو به نتایج ثمربخش روزه و نسیم عطرانگیز این ماه مبارک دست یافته‌ای. آمادگی قلب کامل‌ترین نوع آمادگی جهت استقبال ماه مبارک رمضان است آن‌هم قلبی که صاف و خالص برای پروردگار باشد و عبادت را مخصوص پروردگار بزرگ قرار بدهد، به همان صورت که قرآن می‌فرماید: «بگو به من دستور داده شده تا خدا را پرستش کنم و عبادتم را فقط برای او انجام دهم. خداوند به من و تو اخلاص در گفتار و کردار نصیب کند و ما را در نهان و آشکار از اهل صدق قرار بدهد.
برادرم، خواهرم! رمضان ماه بخشش است آیا تو نفست را در این مورد محاسبه کرده‌ای؟
برادر و خواهر مسلمانم چه بسا رمضان‌هایی هستند که بر اکثر مردم می‌گذرد در حالی‌که آنان در غفلت به سر می‌برند و جز همان رمضانی که در آن به سر می‌برند رمضانی دیگر برایشان مهم نیست اما تو نیز این فرصت را غنیمت دان قبل از این‌که روزهای رمضان از پیش تو کوچ کند. تو نیک می‌دانی ای برادرم، خواهرم! که رمضان به زودی خواهد رفت فرقی نمی‌کند که تو حاضر باشی یا غایب اما ای برادرم، خواهرم! تا حالا شده که بگویی من زنده ماندم تا این ماه رمضان همان‌گونه که حق آن است دریافتم و دریغا که در بیشتر ماه‌های رمضان که بر من سپری شدند چه عمل نیکی انجام دادم؟... آیا برای تو پیش آمده که نفست را بعد از هر رمضانی که بر تو می‌گذرد صادقانه محاسبه بکنی. گمان نمی‌کنم که هزینه‌ی غذایی رمضان را فراموش بکنی اما شاید هزینه‌ی اعمال نیک و توبه و استغفار و دعا را فراموش کرده باشی.هزینه‌ی این عمل این است که مثلاً دارای پرونده‌ای هستی که عنوانش (بازگشت به سوی خدا است.) نخستین عنوانی که در آن مشاهده می‌کنی این است که (نخست خود را محاسبه کن) هرگاه در پرکردن توضیحات این عنوان موفق شدی به عنوان دیگری برخورد می‌کنی (بازگشت به خدا)
برادرم، خواهرم! در پرکردن توضیحات این عنوان موفق نخواهی شد مگر این‌که مدرکی برای راستگویی خود در پرکردن توضیحات نخست عرضه کنی تا توبه‌ای درست باشد. خودت را قبل از روزه‌ات محاسبه کن تا به روزه‌ات جلا ببخشد و تا تو روزه‌دار واقعی باشی.
حسن بصری(رح) می‌فرماید: بنده مادامی‌که از خود اندرزگویی داشته باشد در خیر به‌سر خواهد برد و این محاسبه هم از همت والای آن سرچشمه می‌گیرد.
بسیاری از مردم‌اند که در حالی با این ماه مواجه می‌شوند که خود را آماده نمی‌کنند و در حالی وارد آن می‌شوند که آلوده به گناهان‌اند در نهایت روزه در آن‌ها هیچ تأثیری نمی‌گذارد و برپاداشتن آن، آنان را به تحریک درنمی‌آورد، به‌همان‌سانی که وارد آن شده بودند از آن برمی‌آیند.
برادرم، خواهرم! بدون تردید گناه در سختی قلب نقش مهمی را ایفا می‌کند در حالی‌که رمضان ماه تجلیات و فصل دل‌های نرم است و اگر آن قلبی که از چرک‌های گناه پاک باشد، تدارک ندیده‌ای در واقع کشتی نجات رمضان را از دست داده‌ای و تک و تنها و محروم کنار ساحل ایستاده‌ای و منتظر کسی هستی که تو را نجات دهد.
پس برادرم، خواهرم! بیا و در این ماه مبارک با پروردگارت روراست باش در نتیجه او را نزدیک خود خواهی یافت.
برادرم، خواهرم! آیا اراده‌ی درستی جهت گشودن صفحه‌ای جدید در زندگی‌ات نموده‌ای؟
اگر صفحات زندگیت با آلودگی‌های گناهان آغشته گشته پس رمضان فصلی است که به تو سفیدی خواهد بخشید تا آن را از اعمال جدید و سفیدی درست مثل سفیدی همان صفحه پر سازی. روزهای رمضانت را مثل سایر روزهای عادی سپری ننمایی بلکه آن را درخشان و سفید بر پیشانی عمرت قرار بده.
جابربن عبدالله می‌فرماید: هرگاه روزه گرفتی باید گوش و چشم و زبان تو از دروغ و چیزهای حرام روزه باشد و آزار همسایه‌ات را کنار بگذار و متانت و آرامش را روزی که روزه‌داری پیشه کن و روزه و افطارت را مثل هم سپری نکن.
برادرم، خواهرم! اگر قبل از رمضان از حضور در نماز جماعت در مساجد از خود کسالت نشان داده‌ای اراده‌ات را پخته کن که در رمضان خانه‌ی خدا را آباد کنی شاید خداوند توفیق همیشگی را برایت بنویسد و آبادانی مساجد را تا لحظه مرگ بر خود لازم بدانی.
برادرم، خواهرم! اگر در مال‌هایت بخل ورزیده‌ای رمضانت را فصل بخشش و سخاوت بکن چرا که رمضان ماه بخشش و احسان است و نیکی‌ها هم چند برابر می‌شوند و اگر از یاد خدا غافل بوده‌ای روزهای رمضانت را به ذکر و دعا و تلاوت کتاب پروردگارت اختصاص بده زیرا که ماه قرآن است.
همان‌گونه که برای نظافت لباست تلاش می‌کنی برای نظافت روزه‌ات هم آزمند باش. از چیزهای بیهوده و بدگویی و اخلاق پرهیز کن، پیامبر فرمود: «روزه فقط نخوردن و ننوشیدن نیست، بلکه روزه امساک از حرف‌های بیهوده و زشت هم هست، و اگر کسی تو را ناسزا گفت یا اقدام جاهلانه‌ی دیگری کرد بگو من روزه‌ هستم.»
برادرم، خواهرم! از آن دسته از مردمی که پیامبر خدا آن‌ها را این‌گونه توصیف نموده، نباش. که فرمود چه بسا روزه‌دارانی‌اند که بهره‌شان از روزه فقط گرسنگی است و چه بسا شب زنده‌دارانی که نصیبشان از ایستادن فقط بیداری است و این همان کسی است که از غذا و نوشیدن روزه می‌گیرد و از محرمات و حرف‌های نادرست روزه نمی‌گیرد و در نهایت حالشان همان‌گونه است که دیدی طوری که نه سودی از روزه‌شان می‌گیرند و نه بهره‌ای از ایستادن و شب بیداری‌شان. اگر گوش‌هایم مصون نمانند و اگر چشمانم را فرو نبندم و اگر از گفته‌های نادرستم سکوت نگزینم بهره‌ام از روزه چیزی جز گرسنگی و تشنگی نخواهد بود اگرچه با زبان بگویم روزه دارم اما در واقع روزه‌دار نیستم.
حسن بصری(رح) می‌فرماید: خداوند ماه رمضان را میدان مسابه و رقابت برای بندگانش قرار داده که با طاعات خود به سوی رضایت پروردگارشان در آن مسابقه می‌دهند، عده‌ای پیشی می‌گیرند آن‌ها رستگار می‌شوند، بقیه عقب می‌مانند آن‌ها زیان می‌کنند پس شگفت است بر بازی‌گری که در روزی که نیکوکاران در آن رستگار می‌شوند و اهل باطل زیان می‌کنند می‌خندند.
برادرم، خواهرم! از روزه‌ات مدرسه‌ای بساز که در آن نفس خود را تربیت کنی و اخلاق نیکو را به آن بیاموزی و آن‌ را براساس ارزش‌ها تربیت کنی تا هرگاه رمضان به پایان رسید به نتیجه‌ی فرخنده‌ روزه‌ات پی ببری و از جمله کسانی باشی که به‌حق از این ماه مبارک بهره برده‌اند.

برادرم، خواهرم! آیا خودت را برای رهایی از آتش جهنم آماده کرده‌ای؟
برادر و خواهر مسلمانم این همان نتیجه‌ای است که روزه‌داران برای دست‌یابی به آن روزه گرفتند و مؤمنین از یک‌دیگر پیشی گرفتند، آری رهایی از کام آتش. خوشبخت واقعی کسی است که در حالی از روزه‌اش برآید که گناهانش بخشیده شود و در لیست اهل بهشت جاویدان قرار بگیرد.
برادرم، خواهرم! آیا قبل از فرا رسیدن رمضان جهت رهایی از آتش خداوندی با خود فکر کرده‌ای و آیا خود را با ترسیدن از عذاب خدا آماده‌ کرده‌ای؟ این عذاب آتش، عذابی است که نیکوکاران از بیم آن تشنگی و گرمای دنیا را تحمل کردند تا به آسایش روز قیامت دست پیدا کنند.
برادرم، خواهرم! بسیار اندک کسانی که قبل از رمضان با عشق و علاقه‌ی تمام برای استقبال این روزهای مبارک خود را آماده می‌کنند. به طور مثال اگر تو برای انجام کار و برآوردن نیازی به مدت سی روز سفر کنی و پس از پایان سفر بدون این‌که نیازت را برآورده سازی و کارت را انجام بدهی، تهی‌دست برگردی و تمام تلاش‌هایت نقش برآب باشند به‌راستی آن موقع چه حالی داری؟ این مثال روزه‌دار است چه که نتیجه رمضان به‌دست آوردن بخشش و نجات از آتش است اگر این هدف به‌دست نیاید این شخص واقعاً محروم است.
پیامبر خدا(ص) فرمود: «هنگام هر عید فطری نزد خدا آزادگانی هستند» هرگاه رمضان به پایان می‌رسید ابن‌مسعود می‌گفت: آدم مقبول از بین ما کیست تا به او تبریک بگوییم و محروم از ما کیست تا به او تعزیت بگوییم
برادرم، خواهرم! جهت کسب نسیم عطرآگین این ماه فرخنده آزمند باش ـ‌شاید خداوند عاقبتت را نیکو گرداند‌ـ پیامبر(ص) فرمودند: همیشه کار خیر انجام دهید و برای نسیم رحمت خداوندی کوشا باشید، زیرا که رحمت خداوندی نسیمی دارد که آن را فقط نصیب برخی از بندگانش که می‌خواهد می‌گرداند و از خدا بخواهید تا رازهایتان را بپوشد و بیم شما را به امنیت مبدل گرداند.
برادرم، خواهرم! اینک من این اوراق را می‌پیچم و تو هم همراه من از خداوند بخواه تا روزها را برایمان بپیچاند تا رمضان را دریابیم و ما را به وسیله‌ی روزه‌اش از آمرزیده‌شدگان قرار بدهد. این ماه مبارکیست و تو آمادگیت را برای آن با دعا بکن تا از دریابندگان آن باشی و آمادگیت را صادقانه بکن تا تو را وارث بهشت جاویدان قرار بدهد خداوند به من و تو درستی روزه‌داران و سعادت شب‌زنده‌داران و منش پرهیزکاران را عنایت فرماید و ما را در روز رستاخیز در زمره‌ی انعام یافتگان قرار دهد و ما را به رحمت و رضایتش به درجات بندگان مقرب خویش برساند و سپاس دایم و همیشگی مخصوص الله تعالی است.*